Yaşam koçluğu ve kariyer danışmanlığı
Son yıllarda kendini yaşam koçu ve yaptığı işi yaşam koçluğu diye nitelendiren kişilere sıkça rastlıyoruz. Yine kişisel gelişimci olduğunu ifade eden,bu konularda kitaplar yazan veya seminerler düzenleyen insanlar da var. Peki insanımız bu kişilerin bu ünvanları kullanma yetki ve ehliyetine sahip olup olmadığını acaba sorguluyor mu?
Yaşam koçluğu diye bir meslek ve yaşam koçu diye bir ünvan var mı?
Bizim ülkemizde meslek ünvanını devlet denetimindeki üniversiteler ve okullar verir. Üniversitelerimizin lisans ve Yüksek lisans programlarında 2013 itibariyle yaşam koçluğu diye bir bölüm bulunmuyor; ancak benim de kayıtlı olup devam ettiğim Kariyer Psikolojik Danışmanlığı ve Kariyer Danışmanlığı yüksek lisans programları sadece 2 üniversitede bulunuyor. Kariyer danışmanlığı alanında eğitim veren bu programlar 2012-2013 yıllarında açıldı ve öğrenci kaydına başladı. Şuan için kendini yaşam koçu, kariyer uzmanı ve kişisel gelişimci olarak tanımlayan kişilerin buralardan mezuniyeti söz konusu değil ve hiçbir şekilde bu ünvanı kullanma yetkileri bulunmuyor.
Kim bu sahte koçlar!
Gördüğüm kadarıyla yetkisi olmadığı halde yaşam koçluğu ünvanını kendine yakıştıranların kahir ekserisi süslü sözcülerle konuşmayı bilen, kısa formüllerle sorunları ve hayatı tozpempe olarak göstermeye çalışan; ancak insanların hayatına yönverme ve onlara öneride bulunma yetkisi bulunmayan kişiler. Bu kişilerin ya hiç üniversite tahsili almamış ya da işletme vs. gibi psikolojiyle, insan davranışlarıyla alakası olmayan alanlarda okuyup birkaç yetkisiz kurstan bir iki haftalık katılım belgesi almış ve kendine ünvan olarak yaşam koçluğunu vermiş, kendi meslek alanında iş bulamayan insanlar olduğu görülüyor.
Yaşam koçluğu hakkında hangi yasal düzenleme var?
2013 yılına kadar yaşam koçluğu konusunda herhangi bir yasal düzenleme bulunmuyordu ve bu ünvanı kullananlara sen bu yetkiyi nereden alıyorsun diyen bir meslek kuruluşu da yoktu. 2013 yılında resmi gazetede yayınlanan bir yönetmelikle yaşma koçluğu bir meslek olarak tanımlanmıştır. Bundan sonraki süreçte bu meslek ünvanını almaya hak kazanan kişiler mesleki olarak örgütlenecek ve yetkisiz kullanımlarla ilgili suç duyurusunda bulunacaktır diye umut ediyorum. Bununla beraber bu ünvanın üniversitelerde açılacak yaşam koçluğu bölümü veya yüksek lisans programlarından mezun olanlar ile psikoloji eğitimi alanlara açılacak yüksek öğretim kurulu (YÖK) onaylı yaşam koçluğu sertifika programları sonucu verilmesi çalışmalarının yapılması gerekiyor. Şimdilik vatandaşın mevcut bu kandırmacalardan ve sahte yaşam koçlarından korunmasının tek yolu bu gibi görünüyor.
Tarih: 18/09/2013