Online terapi,online psikolog ve online psikolojik danışma

Online terapi psikologla yüzyüze görüşme fırsatı bulamayan ya da bunu tercih etmeyen danışanların skype gibi programlar kullanarak psikologla internet üzerinden online(çevrimiçi, canlı) olarak yazışma, sesli görüşme, video konferans yoluyla veya e-mai yoluyla iletişime geçme şeklinde gerçekleştirilen bir psikolojik danışma hizmetidir.

İnternet teknolojilerindeki hızlı gelişimin etkisi ile online terapi, online psikolog, terapi, onlineterapist, e-terapi, sanal psikolog ve online psikolojik destek-danışma gibi kavramlar son yıllarda gerek yurt dışında gerekse ülkemizde giderek artan şekilde yaygın olarak kullanılmaktadır. Avrupa ve Amerika'da uzun zamandır kullanılan online terapi yoluyla psikolojik danışma ve terapi uygulaması ülkemizde de güvenilir bir yöntem olarak giderek yaygınlaşmaya başlamıştır.

Soru-Görüş ve önerileriniz için soru sor bölümünden bize ulaşabilirsiniz.

 

 

Ülkemizde Online terapi ücretleri ne kadar?


Psikologların çalıştığı kliniklerde yüzyüze uygulanan psikoterapi seansları ortalama 60 dakika sürmekte ve 60 dakikalık psikolog terapi ücretleri 150-300TL arasında fiyatlarla uygulanmaktadır. Kliniklerde ayrıca psikoterapiden önce psikiyatrist tarafından da ilaç konusunun değerlendirilmesi gerekmektedir bunun için de psikolog ücretleri dışında ayrıca psikiyatrik değerlendirme ücreti de alınabilmekte bu nedenle psikolog seans fiyatları ve psikoterapi ücretleri artmaktadır.

Süreye ve uygulayıcılara göre online terapi ücretleri ortalama ne kadardır
İlaç tedavisi gerekmeyen danışanlar için uygulanabilecek online terapiler de ise 30 dakika ,45 dakika ve 60 dakika şeklinde seçenekler sunularak çok daha düşük terapi ücretleri uygulanmaktadır. Bu nedenle online terapi ücreti yüzyüze terapi ücretlerine göre 45TL den başlayan fiyatlarıyla ortalama %50 daha ekonomik olmaktadır.

Ülkemizde yaptığımız en son inceleme sonucuna göre 08/12/2014 tarihi itibari ile online terapi fiyatları şu şekilde:

Online terapi (Skype üzerinden online yazışma): 85TL ile 180TL arası değişiyor
Online terapi (Skype üzerinden görüntülü görüşme): 150-200TL arası değişiyor
Online terapi (Telefonla sesli görüşme: 150-200TL arası değişiyor
E-posta ile danışma: 10-25TL
Klinikte yüzyüze terapi: 150-300TL arası değişiyor
Klinikte yüzyüze MMPI Kişilik testi: 150-300TL
Online MMPI Kişilik testi: 75-150TL

Ülkemizde yaptığımız inceleme sonucuna göre: online terapi için en sık kullanılan yöntem olan 60 dakikalık skype üzerinden online yazışma şeklinde gerçekleştirilen online terapi ücreti 08/12/2014 tarihi itibari ile 85TL ile 180TL arasında değişmektedir. Online terapi ücretleri hakkında daha detaylı bilgiye: Psikolog terapi ücretleri konulu yazımızdan ulaşabilirsiniz.

Online terapide süreç nasıl işler ve dikkat edilmesi gereken konular nelerdir:

Online terapide önceden kararlaştırılan saatlerde psikolog ve danışan kişi 30-45 veya 60 dakikalık görüşmeler yapar. İnternet üzerinden yapılan görüşmeler yazılı ya da web kamera aracılığıyla görüntülü yapılır. Danışan sorunlarını paylaşır ve psikolog yaşanan sorunların çözümü için danışana önerilerde bulunur. Danışanın talebi halinde kamera aracılığıyla normal yüzyüze görüşme ortamına benzer bir iletişim ortamı da sağlanabilir. Bu nedenle görüşme talebinde bulunan kişilerin psikolojik sorunlarına çözüm amaçlı olarak bir psikologla yazışacağının bilincinde olmaları gerekir.

Onlineterapist kavramını bir çok kişi kullanmakla birlikte bu kavramın herhangi bir resmiyeti yoktur. Kavramlar sadece internette bulunabilirliği sağlamaya yönelik, internet ortamına uygun kavramlardır. Online olarak görüşülen kişinin psikolog olduğuna dikkat etmek ve görüşme öncesi kendisinden bilgi almak veya internet sitesinin güvenirliğinden emin olmak gerekir.

Online terapi hangi yönleri ile daha avantajlıdır:


Online terapinin yani internet üzerinden canlı psikolojik danışmanın, yüzyüze danışmaya göre çeşitli avantajları vardır. Bu avantajları şu şekilde sıralayabiliriz: Özellikle yüzyüze danışmadan çekinilen ve kişi için mahrem olan konularda online terapi kolay bir yöntem olarak karşımıza çıkmaktadır. Örneğin, cinsel konulardaki sorunlarla ilgili psikolojik danışma, sosyal çekiniklik-sosyal fobi durumlarında sıklıkla bu başvuru yöntemi kullanılmaktadır. Yine zaman açısından mesai saatleri içinde psikoloğa gitme fırsatı bulamayan kişiler için de bu yöntem kolaylık sağlamaktadır. Ailesi ya da yakınları tararafından psikoloğa gitmeye ikna edilemeyen kişler internet üzerinden psikologla görüşmeyi daha kolay kabul etmektedir. Bu görüşmeden sonra yüzyüze görüşmeyi de kabul oranları yükselmektedir. Yine bulunduğu yerde istediği psikologla görüşme fırsatı olmayan kişiler için de online terapi  kolay ulaşırlık imkanı tanımaktadır. Kişi bulunduğu ildeki psikologla görüşmek istemiyorsa internet aracılığıyla istediği psikoloğu tercih etme imkanını da yakalayabilmektedir. Online terapi, canlı psikolojik danışmanın diğer bıranşlara göre ilaç gerekmeyen her sorunda internet üzerinden çözüm üretme imkanı bulunması gibi önemli bir avantajı da vardır. Örneğin cerrahi bir konuda genel cerrahi uzamanına danışıldığında cerrahın hastalığa müdahele imkanı internet ortamında yoktur ve tedavi için sizi kliniğine davet etmekten başka yapabileceği fazla birşey yoktur. Oysa online terapide direkt müdahele ve yardım imkanı internet üzerinden vardır.

Online terapi için genel olarak uzmanlara verilmesi gerekli bilgiler:
Online terapi'nin sağlıklı şekilde yapılabilmesi için bir çok psikolog için terapi uygulanacak kişiye dair aşağıdaki bilgiler gereklidir.
Örnek online terapi formu şu şekilde yapılabilir:
*İsim:
*Yaş:
*Cinsiyet:
*Eğitim durumu:
*Meslek:
*Medeni durum:
*Yaşadığınız İl:
*Online terapi uygulamasına katılma nedeni veya kısaca yaşanan sorun nedir:

Online terapi türleri şu şekilde belirtilmektedir:

Uzaktan psikolojik yardım uygulamalarının geçmişten günümüze kadar uzmanla mektuplaşma, sesli ve görüntülü egzersiz CD’leri izleme, makale, broşür ve kitap okuma gibi çeşitli türleri olmakla beraber içinde bulunduğumuz bilişim çağında ağırlıklı olarak internet üzerinden yazılı, görsel ve işitsel olarak yapıldığı görülmektedir. Psikolojik yardım uygulamalarının dijital dünyaya uyum sürecinde internet destekli olarak yapılan bu uygulamalar kendi içinde de farklı türlere ayrılmaktadır. Barak (1999: 232) bilgi teknolojilerindeki hızlı gelişmeler nedeniyle internet tabanlı olarak yapılan psikolojik yardım uygulama türleri için sabit bir tipoloji oluşturmanın mümkün olmadığını belirtmekle birlikte uygulamanın yaygın olarak kullanılan bazı farklı türlerinden bahsetmektedir.

İnternet tabanlı psikolojik yardım uygulamalarının Barak (1999) tarafından sınıflandırılan türlerine bakıldığında günümüzdeki profesyonel psikolojik yardım hizmetlerinde en yaygın olan türünün “online terapi” olduğu görülmektedir. Daha çok profesyonel uygulamalarda kullanılan online terapiler anlık yazışma, internet üzerinden telefonla danışmanlık ve video konferans ile gerçek zamanlı danışmanlık şeklinde gerçekleştirilmektedir.  Titov vd., (2010)  internetin ve akıllı telefonların yaygınlaşması ile birlikte, bireysel ya da grup olarak internet tabanlı tedaviyi tercih edenlerin sayısının arttığını belirtmektedir.  Bu yöntem uzman ve danışan kişinin farklı mekanlardan internet bağlantılı iletişim teknolojilerini kullanarak eşzamanlı olarak etkileşime girmesi şeklinde uygulanır ve taraflar bu yöntemde anlık olarak iletişim kurmaktadırlar. Yöntemin online yazışma(chat), internet üzerinden telefonla görüşeme ve video konferans şeklinde üç değişik uygulama seçeneği vardır. Gerçek zamanlı yani online yazışma uygulamasında taraflar sanal bir sohbet odasında veya özel yazılımlarla gerçek zamanlı olarak yazışırlar. İnternet üzerinden telefonla görüşme uygulamasında ise taraflar bir mikrofon ve hoparlör kullanarak internet üzerinden web bağlantısı ile gerçek zamanlı telefon görüşmesi yapmaktadırlar. Video konferans uygulamasında taraflar bilgisayarlarında yüklü olan programları kullanarak video konferans yoluyla karşılıklı etkileşim kurmaktadırlar. Onlineterapinin bu üç türünde de yüz yüze görüşmelerde olduğu gibi görüşme sıklığı ve süreleri önceden belirlenir ve buna göre görüşmelere devam edilir.

Online terapi uygulamalarında yukarıda bahsedilen internet üzerinden telefon ya da video konferansla görsel ve sesli olarak iletişime geçmeyi sağlayacak yollar olmakla birlikte bunlara kıyasla internetten uygulanan yazılı yöntemler daha çok tercih edilmektedir. (Childress, 2000). Online terapi uygulamalarında danışanlar ve terapistler tarafından yazılı yöntemler daha çok tercih edilse de internet üzerinden telefonla ve video konferans yoluyla görüşme uygulamaları da hasta ve terapistler için çeşitli avantajlar sağlayan, psikolojik tedavilerde uygulanabilecek seçenekler olarak önemini korumaktadır (McLaren, 1992).

Uygulamanın profesyonel psikolojik yardım hizmetlerinde yaygın olarak kullanılan bir diğer türü ise “e-posta yoluyla yürütülen kişisel danışmanlık ve e-bültenler”dir. Bu uygulama türünde terapist ve hasta düzenli olarak yazışmayabilir veya tam aksine sık sık yazışabilir. Childress (1998), Cutter (1996a), Huang ve Alessi (1996), Sampson, Kolodinsky ve Greeno (1997) Uecker (1997) yaptıkları çalışmalarda özellikle uzak mesafelerde oturanların, yüz-yüze terapiye gelmeye çekinenlerin, düzenli iş saatlerinden fırsat bulamayanların ve yaşlı olup hareket kabiliyeti kısıtlı olanların bu yöntemle daha sağlıklı terapi alabileceklerini belirtmektedirler. E-posta tabanlı danışmanın belirli koşullarsağlandığında çok etkili bir yol olacağı belirtilmiştir: King, Engi ve Poulos (1998) aile terapisi için, Stevens ve Lundberg (1998) kariyer danışmanlığı için ve Jerome (1997) ergenlik sorunları için bu hizmetin etkili olacağına dair araştırmalar yapmışlardır. Binik, Cantor, Ochs ve Meana (1997) ise internet ve bilgisayar teknolojisine dayanan bu yöntemin geleneksel terapiye eşlik eden ya da onu destekleyen bir yöntem olarak kullanılması gerektiğini belirtmişlerdir. E-Bülten yoluyla tek oturumluk danışmanlık uygulamalarında ise kullanıcıların soruları ile uzmanların cevapları ilgili web sayfasında yayınlanmaktadır. Kullanıcılar siteye kayıt olduktan sonra sorularını uzmanlara yöneltebilmektedirler. Kullanıcının sorusu ve bu sorulara uzmanların verdiği cevaplar soruyu soran kişiye iletildiği gibi cevaplar web sitesine giren herkese açık şekilde bir bülten olarak da yayınlanmaktadır (Barak, 1999).

Kendi kendine yardım uygulamaları psikolojik danışmanlık sürecinde uzun zamandır bibliyoterapi yöntemi ile birlikte uygulanmaktadır. Bulut (2010a) bibliyoterapinin bireylerin duygusal sorunlarının çözümü için psikolojik danışmanlık ortamları, klinik ortamlar ve hastanelerin yanı sıra internet sayfaları aracılığı ile de uygulanabileceğini belirtmektedir. Bu açıdan bakıldığında psikoloji içerikli birçok internet sitesi psikolojik desteğe ihtiyacı olan kişilere sorunlarını kendi kendilerine çözmeleri için yardımcı olmayı hedeflemektedirler. Yeme bozuklukları, ebeveyn-ergen ilişkisi zorlukları, korkular, meslek ve eğitim alanlarında kararlar verme, öğrenme güçlüğü, cinsel işlev bozuklukları, alkol ya da sigara bırakma, kendine güven, atılganlık, utangaçlık, duygusal bozukluklar gibi konularda hazırlanan “kendi kendineyardım kılavuzları” ile sorun yaşan kişilere yardımcı olmak hedeflenmektedir. Finn ve Lavitt (1994),  tarafından hazırlanan cinsel istismara uğrayan kadınlar için kendi kendine yardım kılavuzu da bu örneklerden biridir (Barak, 1999). Bir tür kendi kendine yardım modeli olarak kullanılan bibliyoterapi hakkında yapılan birçok çalışmada bu uygulamanın çocuk ve yetişkinlerde başarılı sonuçlar verdiği bulunmuştur (Bulut, 2010b). Bu çalışmalar kendi kendine yardım uygulamalarının önceden hazırlanan yardım kılavuzları ve bibliyoterapi yöntemiyle internet tabanlı olarak da uygulanabildiğini göstermektedir.

İhtiyaç duyanların kendi kendine de uygulayabileceği ve sonuçlarını görebileceği psikolojik “ölçme ve değerlendirme testlerinin internet tabanlı  kullanımı” da oldukça yaygındır. Kliniklerde kullanılan testlerin çoğunluğu internet üzerinden e-posta yoluyla veya online olarak kullanıma uygundur. Eskiden elle ve asetatlarla değerlendirilen MMPI gibi kişilik testleri artık bilgisayar programları kullanılarak değerlendirilmektedir. Bazı bilgisayar yazılımları sayesinde web sitelerine de entegre edilen bu testler online olarak kullanılabilmektedir. Online testlerin uygulanması ve değerlendirilmesi hızlı, basit ve kolaydır. Kullanıcının kontrolünde gerçekleşen bir uygulamadır ve kullanıcı arzu ettiğinde teste ara verebilmektedir.  Online terapi uygulaması yapan birçok web sitesi de bu tür psikolojik testler ve anketler içermektedir. Bunlardan bazılarının amacı kullanıcının psikolojik değerlendirilmesine yönelikken bazı testler ise IQ, duygusal zeka, tutum,  kişilik özellikleri ve mesleki ilgi alanlarını belirlemeye yöneliktir.

İnternette önceleri daha çok teknik konularda paylaşımların yapıldığı gruplar ve forumlar varken zamanla kişilerin duygusal paylaşımlarda bulundukları ve bu paylaşımlara psikolojik destek paylaşımlarının da eşlik ettiği “eşzamanlı( Senkronize) ve Eş Zamanlı Olmayan(Asenkronize) grup danışmanlığı” yaygınlaşmaya başlamıştır.  Finn ve Lavitt (1994) cinsel istismar ile ilgili, Finn (1995)  cinsel istismar ile ilgili, King ve Poulos (1998) sosyal fobi ve çekingen kişilik bozukluğu ile ilgili, Mickelson (1997) özel gereksinimli çocukların aileleri ile ilgili ve Winzelberg (1997) yeme bozuklukları ile ilgili oluşturdukları gruplarla çalışmalar yapmışlardır. Bu gruplar sanal bir omuz oluşturarak özellikle çekingen kişilikte olanlar açısından oldukça faydalı olmaktadır (Jones, 1995).İnternet üzerindeki bilgi bankaları uzun zamandır internette birikmiş bilgileri içermekte ve arayan kişilerin ihtiyaç duyduğu psikolojik kavramlar, hastalıklar, hastalık belirtileri, istatistiki veriler, grafik, resim, slayt, ses ve video gibi multimedya uygulamaları, elektronik dergi, kitap ve sözlükler, psikoloji dizinleri, psikoloji ile ilgili web sayfalarının linklerini barındırmaktadır.

İnternette yer alan “Psikoloji kavramları ve konuları ile ilgili bilgi kaynakları” ihtiyaç duyanlara önemli bilgiler sağlamaktadır. Birçok psikoloji kuruluşu, enstitü ve klinik verdikleri psikolojik destek hizmetleriyle ilgili bilgilerini web sitelerinde ayrıntılı olarak ilan etmektedirler. Bu bilgilere rağmen bireylerin terapi alma kararı vermeleri kolay olmamaktadır. Kişilere bu aşamada eğitimi ve bilgi birikimi yardımcı olurken bireyler çoğu zaman bu konuda bir uzman desteğine de ihtiyaç duymaktadır. Amerikan Psikoloji Derneği (APA)’nın web sitesinde terapistlerin kayıtlı olduğu bir liste bulunmaktadır. Bu listeler kişilerin kişisel tercihlerine uygun ve kendisine yardımcı olabilecek terapistleri seçmelerine yardımcı olmaktadır. Ancak bu tarz siteler kişileri uzmanlara yönlendirirken belli etik ilkelerle hareket etmelidirler (Barak, 1999).

İnternet Tabanlı Uzaktan Psikolojik Yardım Uygulamaları (Online terapi) nın başarılı olduğu psikolojik sorunlar:

International Journal of Human Sciences(Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi Temmuz 2013 sayısında yayınlanan "Psikolojik yardım uygulamalarında yeni trend: Online terapiler" konulu uluslar arası makalesinde online terapinin başarılı şekilde uygulandığı psikolojik sorunlar şu şekilde belirtilmektedir:İnternetten uygulanan terapilerin başta anksiyete bozuklukları olmak üzere, baş ağrısı, kulak çınlaması, uyku bozuklukları, majör depresyon, panik bozukluk gibi çeşitli hastalıklarda başarılı sonuçlar verdiği görülmektedir (Andersson, 2010). Yine travma sonrası stres bozukluğu, karmaşık yas durumları, tükenmişlik sendromu, depresyon ve panik bozuklukta başarılı şekilde uygulanabilmektedir (Wagner ve Lange, 2008).

2008 yılında meta analiz yöntemiyle yapılan bir çalışmada internet tabanlı terapi ile ilgili 92 çalışmanın bulguları incelenmiş ve yüze terapi ile internet tabanlı terapi arasında anlamlı farklılık olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Yine 2009 yılında 148 adet hakemli yayında video konferans yönteminin yüksek hasta memnuniyeti ve pozitif klinik sonuçlar doğurduğu gösterilmiştir. Bir başka çalışmada ise video konferans yönteminin post travmatik stres bozukluğunda yüz yüze terapi kadar etkili sonuç verdiği bulunmuştur (Novotney, 2011).Araştırma sonuçlarına göre: Geleneksel olmayan psikoterapi ortamlarında yapılan internet tabanlı uzaktan psikolojik yardım uygulamaları yüz yüze terapilerin bir alternatifi olmasa da içinde barındırdığı birçok avantaj nedeniyle hem yüz yüze terapileri tamamlayıcı hem de yüz yüze terapilerden bağımsız olarak psikolojik tedavilerin uygulanmasında önemli bir yere sahiptir. Bazı kontrollü çalışmaların sonuçlarına göre online terapiler başta anksiyete bozuklukları olmak üzere; baş ağrısı, kulak çınlaması, uyku bozuklukları, majör depresyon, panik bozukluk, travma sonrası stres bozukluğu, sosyal fobi, karmaşık yas durumları, tükenmişlik sendromu ve depresyonda başarılı sonuçlar vermektedir. Psikotik bozukluk öyküsü olanlar, disosiyatif bozukluklar, şiddetli depresyon, intihar düşüncesi olanlar, alkol veya madde bağımlılığı olanlar, 18 yaşın altındakiler ile devam eden başka bir psikolojik tedavisi olanlar için ise uygunluğu konusunda görüş birliği yoktur.

Günümüzde İnternet Tabanlı Uzaktan Psikolojik Yardım Uygulamaları (Online terapi) nın Ulusal ve Uluslararası Genel Durumu:

Psikolog İlhan Bozkurt'un International Journal of Human Sciences(Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi Temmuz 2013 sayısında yayınlanan "Psikolojik yardım uygulamalarında yeni trend: Online terapiler" konulu uluslar arası makalesinde online terapinin ulusal ve uluslar arası durumu şu şekilde belirtilmektedir:

1996 yılında ABD’de 12 web sitesinden online terapi uygulaması yapılırken bu sayı 2001 yılında 250’ ye ulaşmıştır. Bu sitelerde aktif çalışan psikolog sayısı ise 400’ leri bulmuştur (Manhal, 2001). Online psikolojik danışma hizmetlerinin çoğaldığının bir göstergesi de internet arama motorlarında yapılan popüler arama sorgulamalarıdır (Günther ve Hahn, 2000). Bu anlamda Google arama motorunun arama verilerine bakıldığında dünya genelinde “online therapy” anahtar kelimesi ile ortalama aylık 165.000 arama yapılmaktadır. (www.adwords.google.com.tr).

Yukarıda bahsedilen uygulamaların yanı sıra yurtdışında online terapi konulu önemli sayıda bilimsel araştırma, makale, doktora tezi ve kitap yayınları vardır. Bazı tanınmış üniversitelerin ilanlar vererek toplum tabanlı alan araştırmaları yaptıkları görülmektedir (www.uanews.ua.edu: 2013). Yine 1997 yılında online psikolojik yardım hizmetlerinin gelişmesini teşvik etmek için kurulan International Society for Mental Health Online ( ISMHO) uzaktan psikolojik yardım uygulamaları için etik ilkeler ve eğitim standartları oluşturmak için çalışmalar yapmaktadır (www.ismho.org: 2013). Amerikan psikoloji Derneği (APA) telepsikoloji olarak adlandırdığı bu uygulamalarla ilgili bazı etik kurallar ve standartlar belirlemiştir ve bu çalışması devam etmektedir (http://apacustomout.apa.org: 2013). Hollanda'daki uygulamalarda ise internet üzerinden yapılan terapilerin düzenli psikoterapi maliyeti olarak sağlık sigortası kapsamına alındığı görülmektedir (Wagner ve Lange, 2008).

Ülkemizdeki uygulamalarda ise “online terapi” kavramının ön plana çıktığı ve bu uygulamayı yapanların genellikle psikologlar ve az sayıda psikiyatristler olduğu görülmektedir. Uygulamanın etik kurallarının belirlenmesi için yönetmelik bazında ilk ciddi çalışma Türk Psikologlar Derneği  tarafından yapılmıştır (Türk Psikologlar Derneği, 2004). Yine bazı devlet kurumları dönem dönem bazıları ise halen  uzaktan psikolojik yardım hizmeti vermektedir. Kocaeli Başiskele Belediyesi’nin bir dönem başlattığı e-psikolog uygulaması, Malatya İl Emniyet Müdürlüğü’nün psikolojik danışmanlık birimi, Türk Silahlı Kuvvetlerinin TELE-NET  Telefonla Danışma Hattı ve Sağlık Bakanlığı’nın ALO 171 Sigara Bırakma Danışma Hattı bunlardan bazılarıdır (www.onlineterapiler.com, 2013).

Online terapi hakkında daha fazla bilgi edinin

www.youtube.com/watch?v=QNFYWq8lRLY

© Telif hakkı: (Kaynak: www.onlineterapiler.com) çalışır şekildeki link eklenmeden haber nitelikli kısmi alıntı yapılamaz. Yazı ve makelenin tamamı yazarının izni olmadan yayınlanamaz, kopyalanamaz.

Tarih 2011