Stroop testi

Stroop testi nedir, neyi ölçer

Stroop testi ilk olarak Stroop (1935) tarafından geliştirilmiş, daha sonra testin çeşitli formları düzenlenmiştir. Stroop Testinin BİLNOT Bataryası kapsamında yer alan formu, orijinal Stroop Testi ile Victoria Formunun birleşiminden oluşturulmuştur. Söz konusu formun adına, TÜBİTAK'ın BİLNOT Bataryası projesini destekleyen Temel Bilimler Araştırma Grubuna (TBAG) ithafen, Stroop Testi TBAG Formu adı verilmiştir (ayrıntılı bilgi için bkz. Bölüm 2).

Stroop Testi algısal kurulumu, değişen talepler doğrultusunda ve bir “bozucu etki” altında değiştirebilme becerisini; alışılmış bir davranış örüntüsünü bastırabilme ve olağan olmayan bir davranışı yapabilme yeteneğini ve ayrıca odaklanmış dikkati ölçmektedir. Test daha çok sol frontal lob ve özellikle orbitofrontal korteks hasarına duyarlıdır (ayrıntılı bilgi için bkz. Bölüm 5).

Test formu ve malzemeleri
           
Dört adet Uyarıcı Kartı, Kayıt Formu;  test uygulayıcısı tarafından kullanılacak olan kurşunkalem, silgi ve kronometre.

Stroop Testi TBAG Formu 14.0 sm X 21.5 sm boyutlarında dört adet beyaz karttan oluşmaktadır. Her kartın üzerinde seçkisiz olarak sıralanmış 4'er maddeden oluşan 6 satır bulunmaktadır. Bu kartlar testin “uyarıcı” maddelerini içermektedir.
____________________
* BİLNOT Bataryasının araştırma ve geliştirme çalışmaları TBAG-Ü / 17-2 sayılı proje ile TÜBİTAK tarafından desteklenmiştir.
Birinci kartın üzerinde siyah olarak basılmış renk isimleri (mavi, yeşil, kırmızı ve sarı kelimeleri) bulunmaktadır. İkinci kartta mavi, yeşil, kırmızı ve sarı renklerde basılmış renk isimleri (mavi, yeşil, kırmızı ve sarı kelimeleri) bulunmaktadır. Bu kartta, her kelimenin basımında kullanılan renk, kelimenin ifade ettiği renkten farklıdır. Üçüncü kartta mavi, yeşil, kırmızı ve sarı renklerde basılmış 0.4 sm çapında daireler bulunmaktadır. Dördüncü kartta ise mavi, yeşil, kırmızı ve sarı olarak basılmış renk ismi olmayan nötr kelimeler (kadar, zayıf, ise ve orta) bulunmaktadır.

Stroop Testi Uygulama Yönergesi ve Diğer İşlemler

Uygulamaya geçmeden önce, uygulama için gerekli ön hazırlıkları tamamlayın. Uygulama, dikkati dağıtabilecek etkenlerin mümkün olduğunca azaltıldığı, sessiz bir odada bireysel olarak gerçekleştirilmelidir. Odada uygulama için uygun büyüklükte bir masa, biri kendiniz, diğeri denek için olmak üzere iki sandalye bulunmalıdır. Test malzemeleri masanın üzerine uygun bir düzende yerleştirilmeli ve Kayıt Formu deneğin göremeyeceği bir biçimde tutulmalıdır. 

Kayıt Formunda istenen bilgilerle ilgili olarak denekle bir öngörüşme yapın. Deneğin kimliği ve  demografik özellikleriyle ilgili  olarak  elde ettiğiniz bilgileri, Kayıt Formundaki yerlerine yazın. Uygulamaya ilişkin bilgileri de, bu bilgiler için Kayıt Formunda ayrılmış bölümlere yazın. 

Uygulama beş bölümden oluşmaktadır. Bu bölümler ve ilgili kartlar, uygulama sıralarına göre şöyledir: Renk isimlerine ilişkin, siyah olarak basılmış kelimeleri okuma (1. Kart); renk isimlerine ilişkin, renkli olarak basılmış kelimeleri okuma (2. Kart); şekillerin rengini söyleme (3. Kart); renkli olarak basılmış renk ismi olmayan  kelimelerin rengini söyleme (4. Kart); renkli olarak basılmış, renk isimlerine ilişkin kelimelerin rengini söyleme (2. Kart).

Her bölümde, “Başlayın” komutunu verdikten sonra kronometreyi çalıştırın. Denek son maddeyi tamamlayınca kronometreyi durdurun. İlgili bölümün tamamlanmasında kullanılan süreyi, Kayıt  Formunda bu bölüm için ayrılmış olan yere kaydedin. Her bölüm için bu işlemleri tekrarlayın.

Her bölümde tepkilerin doğru olup olmadığını Kayıt Formundan izleyin. Hatalı okunan kelimeleri veya hatalı söylenen renkleri, Kayıt Formundaki yerine kaydedin. Bunun için, hatalı tepkiyle ilgili harfin üzerine eğik bir çizgi (/) çekin. Deneğin kendiliğinden düzelttiği maddeleri yuvarlak (O) içine alın. Stroop Testi TBAG Formuna ilişkin  uygulamalar tamamlandığında, her bölümle ilgili hata sayısını ve düzeltme sayısını belirleyin  ve Kayıt Formundaki yerlerine yazın.

Kayıt Formunu ve o sırada kullanmadığınız kartları deneğin görüş alanı dışında tutun ve kart değiştirme işlemini, deneğin göremeyeceği şekilde yapın.

Uygulamanın başında şu yönergeyi verin: "Şimdi size bazı kartlar göstereceğim.  Ben 'Başlayın' dedikten hemen sonra, sizden, bu kartlarda yazılı olan kelimeleri okumanızı veya kartlardaki renkleri söylemenizi isteyeceğim. Kelimeleri mümkün olduğu kadar hızlı okumaya, renk isimlerini mümkün olduğu kadar hızlı söylemeye çalışın. Kelimeleri okurken veya renkleri söylerken hata yaptığınızı fark ederseniz, hemen doğrusunu söyleyin." 

Renk isimlerinin siyah basılmış olduğu ilk kartı deneğin önüne koyarak şu yönergeyi verin: "Bu karttaki kelimeleri mümkün olduğu kadar hızlı okumanızı istiyorum. Şimdi parmağımı izleyin. Okumaya buradan  başlayın (parmağınızla sıranın başını gösterin) ve soldan sağa doğru gidin (parmağınızı soldan sağa doğru götürerek deneğin gözlerini sırada soldan sağa doğru yönlendirin). Hata yaptığınızı fark ederseniz, düzeltin. Başlayın" diyerek kronometreyi çalıştırın.

Deneğin hatalı okuduğu maddelerin üzerine Kayıt Formunda derhal eğik bir çizgi (/) çekin. Deneğin kendiliğinden düzeltme yaptığı maddeleri yuvarlak (O) içine alın. Denek okumayı bitirince, Kayıt Formundaki yere tamamlama süresini kaydedin.

Renk isimlerinin renkli basılmış olduğu ikinci kartı deneğin önüne koyun ve şu yönergeyi verin: "Şimdi de bu karttaki renk isimlerini mümkün olduğu kadar hızlı okumanızı istiyorum. Kelimenin basımında kullanılan renk önemli değil, buna dikkat etmeniz gerekmiyor. Sizden istenen, kelimeleri okumanız. Deminki gibi, sıranın başından başlayın ve soldan sağa doğru gidin. Hata yaparsanız düzeltin. Başlayın" diyerek kronometreyi çalıştırın.

Görevin tam anlaşılması açısından gerekli gördüğünüz taktirde şunu söyleyin: "Sizden değişik renklerde basılmış olan renk isimlerini okumanızı istiyorum."

Deneğin hatalı okuduğu maddelerin üzerine Kayıt Formunda derhal eğik bir çizgi (/) çekin. Deneğin kendiliğinden düzeltme yaptığı maddeleri yuvarlak (O) içine alın. Denek okumayı bitirince, Kayıt Formundaki yere tamamlama süresini kaydedin.

Renkli dairelerin bulunduğu üçüncü kartı deneğin önüne koyun ve şu yönergeyi verin: "Şimdi bu karttaki dairelerin  renklerini mümkün olduğu kadar çabuk söylemenizi istiyorum. Sıranın başından başlayın ve soldan sağa doğru gidin. Hatalarınızı düzeltin. Başlayın" diyerek kronometreyi çalıştırın.

Deneğin hatalı söylediği maddelerin üzerine Kayıt Formunda derhal eğik bir çizgi (/) çekin. Deneğin kendiliğinden düzeltme yaptığı maddeleri yuvarlak (O) içine alın. Denek renk söylemeyi bitirince, Kayıt Formundaki yere tamamlama süresini kaydedin.

Renk ismi olmayan nötr kelimelerin renkli basılmış olduğu dördüncü kartı deneğin önüne koyun ve şu yönergeyi verin: "Şimdi bu karttaki kelimelerin renklerini mümkün olduğu kadar çabuk söylemenizi istiyorum. Sıranın başından başlayın ve soldan sağa doğru gidin. Hata yaparsanız düzeltin. Başlayın" diyerek kronometreyi çalıştırın.

Deneğin hatalı söylediği maddelerin üzerine Kayıt Formunda derhal eğik bir çizgi (/) çekin. Deneğin kendiliğinden düzeltme yaptığı maddeleri yuvarlak (O) içine alın. Denek renk söylemeyi bitirince, Kayıt Formundaki yere tamamlama süresini kaydedin.

Renk isimlerinin renkli basılmış olduğu ikinci kartı tekrar deneğin önüne koyun ve şu yönergeyi verin: "Şimdi de kelimelerin hangi renkle yazılmış olduğunu mümkün olduğu kadar çabuk söylemenizi istiyorum. Kelimeyi okumayın, rengini söyleyin. Yine sıranın başından başlayın ve soldan sağa doğru gidin. Fark ettiğiniz hataları derhal düzeltin. Başlayın" diyerek kronometreyi çalıştırın.

Görevin anlaşılması açısından gerekli gördüğünüz taktirde şunu söyleyin: "Kelimeyi okumayın, kelimenin hangi renkte basılmış olduğunu söyleyin."

Deneğin hatalı söylediği maddelerin üzerine Kayıt Formunda derhal eğik bir çizgi (/) çekin. Deneğin kendiliğinden düzeltme yaptığı maddeleri yuvarlak  (O) içine alın. Denek renk söylemeyi bitirince, Kayıt Formundaki yere tamamlama süresini kaydedin.

Stroop Testinin Puanlanması

Stroop Testi TBAG Formunun her bölümü üç şekilde puanlanmaktadır: (1) “Başlayın” komutunun verilmesinden bölümün son maddesinin okunmasına/söylenmesine kadar geçen süre; (2) hata sayısı; (3) düzeltilen tepki sayısı.

Bir bölümle ilgili uygulama bitince, bölümün tamamlanmasında kullanılan ve kronometreden okumuş olduğunuz süreyi, Kayıt Formunda bu bölüm için ayrılmış olan yere kaydedin. Süre ile ilgili bu işlemleri her bölümün sonunda yerine getirin.

Stroop Testi TBAG Formuyla  ilgili uygulamalar tamamlandığında, Kayıt Formunda üzerine eğik bir çizgi çekmiş olduğunuz hatalı tepkileri sayın. Her bölümle ilgili hata sayısını Kayıt Formundaki yerine yazın. Hata sayısına deneğin kendiliğinden düzelttiği maddeleri dahil etmeyin. Kayıt Formunda yuvarlak içine almış olduğunuz düzeltilen tepkileri sayın. Her bölümle ilgili  düzeltme sayısını Kayıt Formundaki yerine yazın.  

Stroop Testinden Alınabilecek En Yüksek Puan: Her bölüm için “0”  hata puanı, “0” düzeltme sayısı puanı ve okuma/renk söyleme için olabildiğince kısa süreler. 

Stroop Testinin Uygulama Süresi: 10 dakika
Stroop TBAG

- Şimdi size bazı kartlar göstereceğim. 
- Ben 'Başlayın' dedikten  hemen  sonra,  sizden,  bu  kartlarda  yazılı  olan  kelimeleri  okumanızı  veya kartlardaki renkleri söylemenizi isteyeceğim.
- Kelimeleri mümkün olduğu kadar hızlı okumaya, renk isimlerini mümkün olduğu kadar hızlı söylemeye çalışın.
- Kelimeleri okurken veya renkleri söylerken hata yaptığınızı fark ederseniz, hemen doğrusunu söyleyin.

1. Bölüm (Siyah renk isimleri)
- Bu karttaki kelimeleri mümkün olduğu kadar hızlı okumanızı istiyorum.
- Şimdi parmağımı izleyin.
- Okumaya buradan  başlayın ve solda sağa doğru gidin.
- Hata yaptığınızı fark ederseniz, düzeltin.
- Başlayın.

 

2. Bölüm (Renkli renk isimleri)
- Şimdi de bu karttaki renk isimlerini mümkün olduğu kadar hızlı okumanızı istiyorum.
- Kelimenin basımında kullanılan renk önemli değil, buna dikkat etmeniz gerekmiyor.
- Sizden istenen, kelimeleri okumanız.
- Deminki gibi, sıranın başından başlayın ve soldan sağa doğru gidin.
- Hata yaparsanız düzeltin.
- Başlayın.

 

3. Bölüm (Renkli daireler)
- Şimdi bu karttaki dairelerin  renklerini mümkün olduğu kadar çabuk söylemenizi istiyorum.
- Sıranın başından başlayın ve soldan sağa doğru gidin.
- Hatalarınızı düzeltin.
- Başlayın.

 

4. Bölüm (Renkli nötr kelimeler)
- Şimdi bu karttaki kelimelerin renklerini mümkün olduğu kadar çabuk söylemenizi istiyorum.
- Sıranın başından başlayın ve soldan sağa doğru gidin.
- Hata yaparsanız düzeltin.
- Başlayın.

 

5. Bölüm (Renkli renk isimleri)
- Şimdi de kelimelerin hangi renkle yazılmış olduğunu mümkün olduğu kadar çabuk söylemenizi istiyorum.
- Kelimeyi okumayın, rengini söyleyin.
- Yine sıranın başından başlayın ve soldan sağa doğru gidin.
- Fark ettiğiniz hataları derhal düzeltin.
- Başlayın.

Konuyla ilgili diğer bilgiler için şu yazılarımızdan da faydalanabilirsiniz:
Zeka testi ve IQ testi uygulamaları
zeka geliştirme
zihin açıcı bitkiler
zeka geriliği ve nedenleri
MMPI Kişilik testi
Porteus labirentleri testi

 

Yayın tarihi: 28/08/2013

©Telif hakkı: (Kaynak: www.onlineterapiler.com) çalışır şekildeki link eklenmeden kısmi alıntı yapılamaz.Yazının tamamı kopyalanamz.