Porteus labirentleri zeka testi uygulaması, puanlaması ve değerlendirmesi

Porteus labirentleri zeka testi tanıtımı:

Porteus labirent testi asıl formu: Orjinal uygulama yönergesi ingilizce olan Porteus Maze testi (PMT) çocuklar, gençler ve yetişkinlerde zeka kapasitesini değerlendirmek ve öngörü oluşturmak için tasarlanmış bir zeka testidir. Sözsüz uygulanan bir performans testidir. Hawaii üniversitesinden psikoloji profesörü Stanley Porteus tarafından geliştirilmiş, ülkemize uyarlaması ise Beglan Toğrol tarafından yapılmıştır. Porteus labirentleri testi 15-30 dakika arasında uygulanabilen ve çeşitli zorluk derecesindeki labirentlerden oluşur. Test uygulamasında kalemle çizilen çizgi ile çıkmaz yollara girilmemesi ve çizgilerin geçilmemesi gibi kurallara uyarak labirentin çıkış noktasına ulaşılması beklenir. WISC-R zeka testinin labirentler alt testindeki uygulama ile bazı farkları olmakla beraber yapı olarak benzerlik gösterir. Porteus testi Üç yaş dan itibaren uygulanan bir zeka testidir.

Porteus labirentleri zeka testi uygulaması ve yönergesi

Porteus labirentleri testi standart yönergelerden oluşur. Bireye: Her bir porteus labirentindeki ok işareti gösterilip buradan çizmeye başla, düz çizgi çizerek başladığın noktaya dön, hadi başla şeklinde standart bir yönerge verilir. Uygulama esnasında kurşun kalem ve labirentlerin yeraldığı kağıtlar kullanılır. Her bir porteus labirentine yaş labirentleri denir. Uygulamaya 3 yaş labirentinden başlanır ve 14 yaş labirentine kadar uygulama sürdürülebilir. Uygulamanın kesilmesi ve puanlaması test esnasında yapılan hatalarla belirlenir. Yanlış yola girmek, çizgiyi geçmek o yaş labirentinden puan kesilmesine veya hiç puan alınamamasına neden olacağı gibi üst üste iki yaş labirentinden sıfır puan alınması zeka testinin kesilmesine ve oraya kadar alınan puanlarla ıq hesaplanmasına neden olur. Uygulamada zaman sınırlaması yoktur. Labirentin yollarında geri dönüşlere ve uygulama sırasında kişinin doğal olarak çizimi yaparken labirentin göremediği kısmına bakmasına izin verilmez. Testin uygulanabilmesi için de kişinin görme, özellikle parmaklar olmak üzere baskın kol hareketlerini rahat yapabiliyor olması gerekir.

Porteus labirent testi neyi ölçer

Porteus labirentleri testi eldeki verilere göre, sonrayı öngörebilme, temkinli davranma yönündeki  yeteneğe bağlı bir performans Z.B. ve aynı zamanda Z.Y. değerini ölçer.

Porteus testinin kullanıldığı alanlar:

Porteus labirentleri psikiyatrik tanılamalarda IQ testi olarak kullanıldığı gibi nörolojik bozuklukların tanısında da yardımcı olmaktaıdr. Kafa travması geçirenler, beyninde nörolojik sorunlar olanlarda tipik test davranışları ve puanlarından bahsedilmektedir.

Porteus zeka testinin güvenirliği

Porteus testi yapılan çeşitli kontrollü çalışmlarda, test tekrar test yöntemi ile yapılan analizlerde ve Weshler(WISC-R), Binet-Simon gibi diğer test sonuçları ile karşılaştırıldığında doğru ölçüm yaptığı belirtilmiştir. Dil sorunu ve kültürel farklılık sorunu yaşanmadan basit materyallerle uygulanabilen bir testtir ve zeka düzeyini genel ıq puanı olarak vermektedir.

Porteus labirentleri zeka testi değerlendirmesi ve puanlaması:

Porteus labirentleri test puanına göre IQ hesaplaması şu şekilde yapılır:
IQ hesaplanırken   labirentlerden alınan puanlar toplanır ve zeka yaşına çevrilir. Daha sonra takvim yaşı bulunur ve aşağıdaki IQ formülü ile zeka puanı elde edilir.

IQ: ZYx100    Ör:   9 yaş 6 ay 16 günlük bir çocuk labirentlerden 3.4.ve 5. yi tam yapmış olsun, 6 ve 7
Takvim Yaşı

den ise puan alamadığı için test kesilmiş olsun. Hesaplandığında çocuğun labiretlerden toplam 5 puan aldığını buluruz. Zeka yaşı 60, Takvim yaşı ise 115 olarak bulunur ve elde edilen bu değerleri formülde yerine koyduğumuzda
IQ: 60x100 = 52 olarak bulunur.
115

Porteus labirentleri testinin uygulamasında dikkat edilecek noktalar:

Yönerge: Bireye ilk labirente başlarken porteus labirentindeki ok işareti gösterilip buradan çizmeye başla, düz çizgi çizerek başladığın noktaya dön, hadi başla denir. Eğer çocuk kalemini kaldırırsa “ unutma kaleminin ucu kağıdın üzerinde olmalı,kalemi aşağı indir ” denir. Tekrar kaldırırsa ceza verilmez. Gerekli olursa bazı uyarılar daha yapılır. Her uyarı porteus labirentleri testi süresince 1 kere kullanılır. Labirentler ilerledikçe zorlaşır ve yönergede bazı değişikliklere gidilir.

S.D.PORTEUS Labirentleri Testinin geliştirilmesi

Psikolog Stanley D. Porteus tarafından geliştirilmiştir (1965). R.B. CATTEL 2A ve 2B FORMLARI ile Porteus Labirentleri Zeka Testi, 1300 çocukla çalışılarak uyarlanmıştır (Beğlan Toğrol, 1974).

Hazırlayan: Uzm.Klinik Psikolog İlhan BOZKURT
Yayın tarihi: 20/08/2013

Sertifikalı zeka testleri eğitimi için grup oluşturarak bizimle iletişime geçebilirsiniz.

Konuyla ilgili diğer bilgiler için şu yazılarımızdan da faydalanabilirsiniz:
Zeka testi ve IQ testi uygulamaları
zeka geliştirme
zihin açıcı bitkiler
zeka geriliği ve nedenleri
MMPI Kişilik testi
Stroop testi

©Telif hakkı: (Kaynak: www.onlineterapiler.com) çalışır şekildeki link eklenmeden kısmi alıntı yapılamaz.Yazının tamamı kopyalanamz.