Sosyal fobi ve tedavisi
Sosyal anksiyete yani sosyal fobi kişinin diğer insanların dikkatinin merkezinde olduğunda yaşanan endişe halidir. Kişi etrafındaki kişilerin dikkatinin onun üzerinde olduğunu düşünür ve onların karşısında utanılacak bir duruma düşmekten ve yargılanmaktan yoğun bir korku duyar.
Sosyal fobi ne zaman başlar
Sosyal fobi genellikle okul sırasında veya ergenlik yıllarında başlar küçük çocuklarda pek görülmemekle birlikte bazı çocuklar yabancılara karşı normalden daha ürkektir.
Sosyal fobi sadece bir topluluk karşında yapılacak konuşma sırasında duyulan heyecan ya da hemen herkesin hayatının bir döneminde yaşadığı sahneye çıkma korkusuyla aynı şey değildir. Sosyal anksiyeteden muzdarip olan insanlar normalden daha sık bu duyguları yaşarlar ve çoğu durumda bu duyguları yoğun ve dayanılmazdır. Endişe duydukları durum yaşanmasa bile sadece girecekleri sosyal durumları düşünmek onlar için çok korkutucudur. Bu ortamlara girmemek için çoğu zaman her yolu denerler. Örneğin sunum yapmaları gerektiğinde bahane ve mazeret öne sürerler. Bu olasılıklar bile onlar için büyük bir endişe kaynağıdır.
Sosyal fobik birini anlamak için bir an çıplak kaldığınızı düşünün
Sosyal ortamlarda bir sosyal fobiğin yaşadığı kaygının derecesini anlamanız için şu örneği verebiliriz: Kadın ve erkelerden oluşan bir grup karşısında konuşurken bir anda çıplak olduğunuzu fark ediyorsunuz! O anda ne hissederseniz sosyal fobikler de sosyal ortamlarda o derecede bir utanç duygusu hissederler.
En sık görülen Sosyal Fobi (sosyal anksiyete) belirtileri şunlardır:
Sosyal fobinin Duygusal belirtileri
- Utanç korkusu ve kendinizi aptal yerine konmuş hissetmek
- Bir sosyal ortama girme ihtimali için aylar öncesinden endişe duymak
- Bir şey yaparken birileri tarafından izleniyor olmaktan aşırı korku duymak.
- Sürekli olumsuz düşünmek ve sadece olayların olumsuz sonuçlarını hayal etmek
- Son derece bilinçli olmak
Sosyal fobinin fiziksel belirtiler:
- Göğüste sıkışma
- Kalp çarpıntısı
- Titrek ses
- Titreme veya sallanma
- Hızlı solunum
- Kas gerginliği
- Terleme ya da sıcak basmaları
- Baş dönmesi veya solgunluk
- Kas seğirmesi
- Kızarma
- Ağız Kuruluğu
- Midede kasılma veya bulantı
Tedavi edilmeyen sosyal fobi nelere mal olur
Sosyal fobi insanın yaşam faaliyetlerini ciddi anlamda kısıtlar ve bozar. Kişi sosyal durumlardan kaçınarak işlevselliğini bozar ve tüm hayatı bundan etkilenebilir. Bu sorun sık sık toplantı yapmanızı gerektiren, yeni insanlarla tanışmanızı gerektiren, gruplar halinde çalışma ve telefonda insanlarla konuşmanızı gerektiren durumlarda sizi engeller. Gruplar halinde çalışma ve sunumlar yapılmasını içeren işler çok korkutucu bir hale gelir. Sosyal fobi nedeniyle duyulan kaygı aynı zamanda yeni insanlarla tanışmayı ve ilişkiye başlamayı da zorlaştırır. Sosyal fobisi olan birçok kişi bu nedenlerle tek başına veya sınırlı sayıdan oluşan bir çevre ile yaşar.
Sosyal fobi testi
Durum |
Tamamen |
Kısmen |
|
1. Sürekli olarak diğer insanlar tarafından izlendiğimi ve yargılandığımı hissediyorum. |
|
|
|
2. Sürekli olarak diğer insanların önünde bir hata yapacağımdan korkuyorum. |
|
|
|
3. Diğer insanların önünde beni utandıracak bir şey yapmaktan ya da demekten yoğun bir korku duyuyorum. |
|
|
|
4. Alay edilmekten ya da eleştirilme korkusundan dehşete kapılıyorum. |
|
|
|
5. Yeni insanlarla tanışmaktan ve insanlarla etkileşim kurmayı gerektiren durumlarda olmaktan korkuyorum. |
|
|
|
6. Sosyal etkinliklerimi genelde hep tek bir arkadaşla yaparım. Fazla samimi arkadaşım yoktur. |
|
|
|
7. Utanma korkum benim başkalarıyla istediğim gibi konuşmamı engeller. |
|
|
|
8. Utanç veya aşağılanma korkum gerçekte yapmak istediğim şeyleri yapmamı engeller. |
|
|
|
9. Diğer insanların dikkatini çekmemek için arka planda ve sessiz kalırım. |
|
|
|
10.Belirli bir sosyal durum öncesinde veya sırasında bulantı, titreme, kızarma veya terleme gibi fiziksel belirtiler yaşarım. |
|
|
|
11. Bir sosyal durumdan önce veya o durum sırasında yaşadığım kaygı ve korku nedeniyle panik atak geçirdim. |
|
|
|
12. Bende endişeye neden olacak sosyal ortamlardan uzak durmak ve o ortamlara girmemek için her türlü yolu denerim. |
|
|
|
13. Sosyal kaygım bazı sosyal ortamlara girip dostluklar ve yeni ilişkiler kurmamı engellemiştir. |
|
|
|
14. Sosyal kaygım iş veya okul hayatımı olumsuz yönde etkiliyor. |
|
|
|
15. Sosyal kaygılarım(anksiyete) bazı sosyal durumlarda normal günlük rutin işlerimi etkiliyor. |
|
|
|
16. Yaklaşan ve benim için korkutucu olan bir sosyal etkinlikten günler, haftalar hatta aylarca önce endişe duymaya başlarım. |
|
|
|
17.Bir sosyal ortama girmeden önce kendimi sakinleştirmek için bazen içki ya da ilaç alırım. |
|
|
|
Benim sosyal fobi test sonucum ne anlama geliyor?
Test sonucunuzda eğer 17 sorudan 7 ve daha fazlasına evet doğru yanıtı verdiyseniz test sonucu sosyal sosyal fobiden muzdarip olduğunuzu gösterir ve bu durum ciddi bir sağlık sorununa dönüşebilir.
Sitemizdeki testler profesyonel tıbbi bir tavsiye, teşhis veya tedavi / terapi yerini tutmaz.
Ben şimdi ne yapabilirim?
Sosyal anksiyete (Sosyal fobi) yüksek oranda tedavi edilebilmektedir ve bilişsel davranışçı terapi (BDT) tedavide en sık kullanılan yöntemlerinden biridir. Online sosyal fobi terapisi,bu soruna neden olan işlevsiz düşünceler, davranışlar ve duyguları aşmak için kullanabileceğiniz bir psiko-terapötik yaklaşımdır.
Sorunlarınızdan kurtulmak için daha neyi bekliyorsunuz? Haydi hemen terapiye başlayın.
Online terapi ile sosyal fobi nasıl tedavi edilir
Sosyal fobi tedaviisnde uygulanan yöntemlerden biri olan online terapi ile sizin bazı sosyal durumlarda yaşadığınız korkularınızın altında yatan otomatik ve negatif düşünceler belirleniyor ve onlara nasıl meydan okuyacağınız öğretiliyor. Bunu yapmak size ilk bakışta korkutucu gelebilir ancak rahatlamanın yolu korktuğunuz sosyal ortamlardan kaçınmanızı durdurmaktır.
Siz önce gevşeme egzersizleri eşliğinde ve sadece düşünce boyutunda bir terapist rehberliğinde yavaş yavaş bu sosyal durumlara maruz kalacaksın. Böylece korku ile başa çıkmayı öğreneceksiniz ve terapistiniz hazır olduğunuzu söylediğinde artık gerçek hayatta ve gerçek uygulamalarla kaygı duymadan karşılaşmaya başlayacaksınız. Bu uygulamaların sonunda sosyal ortamlardaki kaygı ve korkunuzla baş etmeniz mümkün olacak. Size sosyal fobi ve anksiyeteden kurtulmak için birçok terapi imkanı sunuluyor.
O halde daha neyi bekliyorsunuz?
Bir sosyal fobi vaka örneği
Soru:
Merhabalar; Uzun süredir bir psikolog arayışındayım.Kendimde anlayamadığım bir sorunla uğraşıyorum.Ben eğitimciyim.Kızımın doğumundan sonra 2 sene onunla ilgilendim,bu süre zarfında arkadaşlarımla görüşmelere devam ettim tabi.Eğitim anlamında kendi kendime kitap okumak ve dilimi geliştirmek için çalışmalarıma devam ettim.Kızım şimdi 2 yaşını geçti. Ve ben de çalışma hayatına öğretmenlik yaparak geri döndüm.İlk ders vereceğim günün öncesinde,sanki ilk defa ders anlatacakmışım ya da yeni okula başlayan küçük bir çocuk gibi heyecanlı ve stresliydim. Ertesi gün 20-50 yaş arası 40 bayana ders vermek için sınıfa girdim tabii heyacanım da benimle birlikteydi.Derse başladım heyecanımı kontrol etmeye çalışıyordum,alıştığımı düşündüğüm sırada öğrencilerimden biri 'Hocam bişey sorabilir miyim? Siz de bizim kadar heycanlısınız galiba'türünden bişey söyledi.Tabii bunu duyunca kendimi kötü hissettim ama size bu dili öğretmenin heyecanı diyerek geçiştirdim.Kaldığım yerden daha rahatlamış bi şekilde dersime devam ettim. Dersten çktıktan sonra eşimin yanına gittim hemen(eşim vakfın müdürlüğünü yapıyor)yaşadıklarımı ona anlattım,moralimin çok bozuk olduğundan bahsettim.O benim çok iyi bir öğretmen olduğumu,ordaki herkesten daha iyi olduğumu heyecanlanacak bişey olmadığını falan söyledi. Tabi benim mral sıfır.İki gün sonra ikinci ders geldiğinde yine heyecan vard tabii.Ama ders tam anlamıyla mükemmel geçti,bir çok öğrencim bana bu zamana kadar nerdeydiniz hocam dediler?Derste daha az türkçe konuştum ve onları da yabancı dil konuşturmaya sevk ttiğim için hoşlarına gitti.Tam herşey rayına oturmuşken aradan 3 ders geçmişken,ben yine ders anlatırken dersin ortasında bir heyecan yaşadım,konudan koptum hatta ve hatta bayanlardan biraz müsaade istedim,sandalyeme oturdum 5 dakika sonra hiçbişey olmamış gibi kalktım ve dersimi anlatmaya devam ettim.Bu durum beni inanılmaz etkiliyor niye bunu yaşadığımı bir türlü anlamıyorum. Oysa ben bi çok arkadaşıma karşınızdaki başbakan da olsa konuşmaktan çekinmeyin,rahat olun diyen biriydin.Bu heyecan hali beni çok etkiliyor.Her dersten önce bugün heyecanımı kontrol edebilecek miyim korkusu çok beter… Sorunun kaynağının o gün derste bana soru soran bayan olduğunu düşünüyorum bazen,bazen de 2 yıllık aradan sonra bilinç altım da yabancı dilimde gerileme olduğunu düşünmem de olabilir.Bilemiyorum inanın ama bana cevap yazarsanız çok memnun oluru.Nisan ayında bir seminerde konuşma yapacağım ama bu psikolojiyle orda donup kalabilir,heyecandan önce sesim titrer,sonra olaydan kopabilirim hissinden kurtulamıyorum bir türlü...
Bir önceki yazımızda çekingenlik ve çekingen kişilik bozukluğu ile sosyal fobi konularını işledik. Sosyal fobi konusunda daha ayrıntılı bilgi için bu yazılarımızı da okuyabilir sosyal fobi için kendi kendine yardım klavuzumuzu inceleyebilirsiniz.
Hazırlayan
Yayın tarihi: 07/09/2015
©Telif hakkı. Sitedeki yazılardan sitenin çalışır şekilde lingi verilmeden alıntı yapılamaz