Orucun psikolojik faydaları

Ebu Hüreyre’den rivayet edildiğine göre Resulullah(s.a.v)  şöyle buyurdu: Oruç kalkandır. Biriniz oruç tuttuğu gün kötü söz söylemesin ve kavga etmesin. Şayet biri kendisine kötü söz söyler ve kavga ederse: 'Ben oruçluyum' desin(Buharî, Savm 9; Müslim, Sıyam 163.)

Müslümanlar şunu bilir ki: Cuma vaktinde alışveriş, haram aylarda savaş yasaktır. Bu iki önemli konuda olduğu gibi oruçlu kişinin de yapmaması ve yapması gereken önemli şeyler vardır. Bu önemli şeylere riayet edildiğinde bireysel ve toplumsal barış önemli ölçüde sağlanmış olur. Oruç kişinin iradesine sahip çıkıp yemeden içmeden uzak durması gibi önemli bir irade göstergesidir; ancak oruç sadece yemeden içmeden kesilme ile de sınırlı değildir. Bunun farkında olarak oruç tutan kişi sahurda yatıp iftarda kalkarak orucu uykuya tutturmak yerine iradesine tutturur ve günlük hayatın içinde olmaya devam eder.

Dini inancımız insanları incitmeyi, kırmayı, kötü söz söylemeyi ve kavga etmeyi hoş karşılamıyor. Bu vesileyle ramazan ayındaki oruç toplumsal birlikteliği ve bireyler arasındaki barışı, huzuru korumak adına önemli bir işleve sahiptir. İradesini test eden çoğu kişi bu ayda sigara ve alkol gibi kötü alışkanlıklardan ve tüm bağımlılıklardan kurtulmanın aslında zor olmadığını da görüyor. Bağımlılıklarından kurtulmak için ramazan ayını vesile olarak görüp bir karar alabilenler 30 günün sonunda tüm bağımlılıklarından kurtuluyor.

Orucun maddi, manevi ve dini faydalarını unutmamak lazım

Orucun kilo verme, mide rahatsızlıklarına iyi gelme gibi beslenme ve sağlık uzmanlarının alanına giren bedensel faydalarını saymakla bitiremeyiz; ancak orucun manevi ve toplumsal faydaları bunlardan çok daha fazladır. Riyasız ve gösterişsiz bir orucun dini mükafatı ile ilgili şu hadis rivayet edilmektedir: “Aziz ve celîl olan Allah "İnsanın oruç dışında her ameli kendisi içindir. Oruç benim içindir, mükafatını da ben vereceğim" buyurmuştur(Buharî, Savm 9; Müslim, Sıyam 163.) Bu açıdan bakıldığında oruç Allah Teala'nın, "mükafatını ben vereceğim" buyurduğu bir ibadettir.

Oruçlu kişi eline, diline ve beline sahip olabilen kişidir.
Orucun manevi yönünü kavrayabilen ve hakkıyla oruç tutabilen kişi sadece aç kalmakla yetinmez. İnsanları birbirine düşüren dedikodudan, hasetten, kin gütmekten, arkadan kuyu kazmaktan, kavga ve tartışma durumlarından ben oruçluyum diyerek uzak durabilen kişidir. Oruçlu kişi eline, diline ve beline sahip olabilen kişidir. Orucunun maneviyatına zara vermemek için öfkesine hakim olur ve insanları incitmez, merhamet duygusunu geliştirir, kendisine yapılan kötü davranışlar karşısında “ben oruçluyum, size selam olsun” diyerek hesabı sonraya bırakır ve oradan uzaklaşır.

Oruç empati becerisini geliştirir?
İnsan ilişkilerinin bozulmasındaki temel unsurlardan biri iletişim sorunları ve kendini karşısındaki kişinin yerine koyup onu anlayabilme ve bunu ona hissettirebilme yoksunluğu, yani psikoloji diliyle empati eksikliğidir. Oruçlu kişi yoksulların, açların yerine kendini koyup onların neler hissettiğini, neler yaşadığını anlamak için empati yapar ve onları anlamakla yetinmeyerek eyleme geçer. Onlar için elinden gelen maddi manevi ne varsa yapar.

Oruç kötülüklerden nasıl korur?
Kumar masasında kendisine ettiği küfür sonucu arkadaşını öldürüp Cezaevinde 20 yıl yatmış bir hastamın şu sözünü hiç unutmam: “Bir saniye erkeklik yapıp adam öldürdüm, 20 yıl cezaevinde kadınlık yaptım!” Bu örnekte olduğu gibi cezaevinde yatan bazı suçlular ya kendisine küfredildiği için ya da kendisi küfrettiği için yaptığı eylemlerden dolayı öfke kurbanı olarak içeride yatmaktadır. Bu yönüyle oruç sadece kişiyi kötü sözler sarfetmekten koruyarak bile birçok insanın hayatının kurtulmasına vesile olacaktır. Ramazan ayında suç istatistiklerinde önemli bir düşme meydana geldiğini artık herkes biliyor. Bu yönüyle Müslüman bireyler kötü sözler ve gereksiz kavgalardan oruç yoluyla uzak durmalıdır. Oruçlu kişinin iradesi güçlenir ve tahammül gücü yükselir.

Oruçlu kişi fitneden uzak durmalı, haklıdan yana olmalıdır.
Kültürümüzde ve inançlarımızda bu felsefe olduğu halde basın yayın organlarından takip ettiğimiz kadarıyla müslümanlar birbirleri ile kavga etmeye devam ediyor. Ve işin en dramatik tarafı bu yaptıkları eylemleri Allah adına yaptığını sanıyorlar. Allahuekber diyerek Müslümanlığından şüphelendiğimiz bu kişiler  müslümanlara kıyıyor. Oysaki oruçlu kişi cana kıymaz, insanların özel hayatlarını araştırmaz, dedikodu yapmaz, kişilerin ayıbı varsa bunu afişe etmez. Eğer bunları yapıyorsa; ya niyetinde ya orucunda ya da inançlarında bir sorun vardır.Bunu mutlaka sorgulamalıdır.

Oruçlarınızın koruyucu kalkan olması ve kişisel gelişiminize katkı sağlayarak manevi bir değişime yelken açmanıza vesile olması dileklerimle hayırlı ramazanlar…