Vajinismus nedir ve nasıl tedavi edilir
Vajinismus(Vaginismus), kadınlarda görülen ve terapi ile kolayca tedavi edilebilen bir cinsel işlev bozukluğudur. Vajinismus hastalığı olan ve tedavisi yapılması gereken kadınların vajina girişindeki kaslar cinsel ilişki sırasında istemsiz olarak kasılır ve cinsel birleşmeyi engeller. İlişkiye zorlandığında ise kaslar iyice kasılarak cinsel birleşmede acı ve ağrıya neden olur.
Görünürdeki nedeni fiziksel gibi düşünülse de esasında psikolojik kökenli bir sorundur. Psikoterapi ve cinsel terapi ile çözümü mümkündür.
Vajinismus genellikle cinsel birleşmenin hiç gerçekleşememesi şeklinde görülür. 2006 yılında yapılan bir araştırmaya göre vajinismusun Türkiye'de görülme oranı %10 dur.
Cinsel ilişkiye girmekten kaçınma hastalığı olarak tanımlayabileceğimiz vajinismus %90 psikolojik kökenli bir sorundur ve terapilerle çözümü mümkündür.
Vajinismusun Nedenleri
Genç kızlara ergenlik çağından itibaren cinselliğin kötü, acı veren bir deneyim olacağının anlatılması bu sorunun alt yapısını oluşturur. Tecavüz yada kötü cinsel deneyimler, hamile kalma korkusu, doğum korkusu gibi nedenler de vajinismusa neden olabilir. Ayrıca doğum veya jinekolojik ameliyatlar sonrası, büyük üzüntüler ve emzirme(laktasyon) döneminde kadınlarda görülen cinsel istek azalması gibi nedenlerle sağlıklı ve aktif cinsel hayata sahip kadınlarda da vajinismus görülebilir.
Vajinismus sürecinde kadın ve eşinin yaşadıkları
Kadında yukarıda belirtilen bilinçaltı korkular ya da geçmişte öğrenilmiş yanlış bilgiler sonucu cinsel ilişki sırasında vajinal kaslar istemsiz şekilde kasılır. Kadın bu durumdan kurtulmak istediği halde bu kasılmaları engelleyemez. Sorunun ne olduğunu bilmeyen erkek ise bu durumu eşinin kendini istememesi ya da daha önce ilişki yaşadığı ve bunun kendisi tarafından anlaşılmaması için bu şekilde davrandığı gibi yanlış bazı düşünceler geliştirebilir.
Erkek kadını ilişkiye zorladığında ya da boşanma gibi tehditler savurduğunda kadının korkusu ve gerginliği daha çok artar, erkeğin bu düşüncesi eşiyle olan iletişimi bozar ve boşanmaya kadar gidebilen daha derin ailevi sorunlara yolaçar. Bilinçli eşler ise bunun tedavi edilmesi gereken bir sorun olduğunu düşünür ve bir uzmandan yardım alır.
Vajinismusun fizyolojik açıklaması
Vajinismus sorunu olan kadınlarda ilişki sırasında yaşanan korku ve kaygı nedeniyle nefes nefese kalma, kalp atışında hızlanma ile birlikte Pubococcygeus (PC) kası ilişki girişimi sırasında istemsiz olarak kasılır. Bu refleksi kabaca: Aniden göze gelen bir cisim nedeniyle göz kapağının refleks olarak isteğimiz dışında kapanmasına benzetebiliriz. Göz kapağının bu istemsiz hareketini ortadan kaldırmamız mümkün değilken kadın korkusunu yendiği taktirde vajen kaslarını istediği gibi kontrol edebilir.
Öyleki kadın aynı vajen kasını idrarını tutarken isteyerek sıkabilir, idrarını boşaltırken de istemli şekilde gevşetebilir. İlerlemiş vajinismus sorunlarında kasılma kadının sadece vajen bölgesinde değil karın, bacak, bel gibi bölgelerinde hatta tüm vucudunda olabilmektedir. Kadının eşi bu durumu “eşim beni üzerinden atıyor” şeklinde tanımlar. Kadındaki bu kasılma sadece ilişki sırasında değil jinokolojik muayene gibi girişimler esnasında da olabilmektedir.
DSM 5'e göre İçe Girme Bozukluğu tanı kriterleri (Vajinismus DSM V)
- Birleşme sırasında vajinaya girememe.
- Vajinaya girme girişimleri sırasında ağrı duyma ve kasılma.
- Vajinaya girme eyleminin gerçekleşeceği beklenirken yada vajinaya girme sırasında ağrı duymayla ilgili belirgin bir korku veya kaygı duyma.
- Vajinaya girme girişimi sırasında pelvis tabanı kaslarını çok germe veya sıkma.
Vajinismus tedavisi
Vajinismus sorunu yaşayan kadın ilk olarak sorunu kendi başına aşmak için çabalar. Kadının bu çabası bazen yıllar boyu devam edebilir. Eşi de bu durumu kanıksadığında 10 yıl boyunca bile çocuk sahibi olamayan, ilişkiye giremeyen çiftler olabilir. Butür çözülmeyen sorunlarda eşler etrafın çocuk yokmu baskılarına çocuğumuz olmuyor şeklinde cevaplar vermeye başlayabilir. Tıbbi destek almak için ise genelde ilk akla gelen kadın doğum uzmanına başvurmaktır.
Bilinçli bir kadın doğum uzmanı fiziksel muayenede herhangibir sorun görmezse tedaviyi üslenmek yerine aileyi bir psikoloğa yönlendirir. Eğer bunu yapmaz ve anestezi altında muaynehanede ilişki kurdurma gibi ilkel, onur kırıcı ve hiçbir fayda vermeyen uygulamalar yaparsa bu uygulama kadında travmaya yol açar ve varolan sorunu daha da derinleştirir. Bu tarz uygulamalara maalesef sıklıkla rastlıyoruz. Oysaki vajinismusta ne ilaçların nede anestezinin çözüme bir faydası yoktur.
Çözüm psikolog tarafından uygulanacak bilişsel-davranışçı terapi ve sistematik duyarsızlaştırma yöntemi ile sağlanabilir. Psikoloğun uygulayacağı tedavide herhangi bir fiziksel muayene ya da müdahale kesinlikle sözkonusu değildir. Fiziksel muayene gerekiyorsa hasta kadın doğum uzmanına yönlendirilir. Psikolog önce eşleri birlikte görüşmeye alır. Onların sorun hakkındaki düşünce ve bakış açılarını analiz eder. Eşlerde sorunla ilgili yanlış bilgi ve bakış açıları varsa bunlar düzeltilir.
Daha sonra kadınla bireysel olarak korkuları üzerine görüşmelere başlanır. Bilişsel hazırlık aşaması tamamalandıktan sonra kadın kendini hazır hissettiğinde kendi kendine yapacağı bazı fiziksel egzersizler, rahatlama egzersizleri sözlü ve gerekirse resimli anlatım yoluyla öğretilir. Kadın verilen ev ödevlerini başarması için cesaretlendirilir. Egzersizlerin bitiminden sonra eşiyle yapacağı çalışmalar anlatılır. Bu aşamada erkek tekrar sürece dahil edilir. Bu uygulamalar sonunda ortalama 5-10 seansta sorun çözülebilmektedir.
Vajinismus tedavisinde online terapi
Vajinismus kadınlar için konuşulması ve tekbaşına çözülmesi zor bir hastalıktır. Doğası gereği yüzyüze konuşmaya çekinilen vajinismus sorununun tedavisinde online terapi seanslarında hastanın kendini online psikologa daha rahat olarak ifade edebilmesi gibi avantajlarından dolayı tercih edilebilir.
Vajinismus Örnek vakası
25 yaşında olan bayan eşiyle cinsel ilişkiye giremememe şikayeti ile başvurmuştur. Yapılan görüşmede alınan öyküye göre kadının geçmiş yaşantısında cinsellikle ilgili travmatik bir öyküsü yoktur. Bir yakını kendi ilk gece tecrübesini oldukça ayrıntılı ve olumsuz şekilde anlatmış ve bunun da etkisi ile cinsellikle ilgili yanlış bilgiler edinmiş. Özellikle kızlık zarı ve ilk gece ile ilgili yoğun kaygılar taşıyor.İlk gece tecrübesinde de son derece kaygılı ve gerginmiş buna rağmen eşinin isteğiyle denemek istemişler ancak olmamış, başaramamışlar.Yorgunluktandır deyip fazla ısrarcı olmamışlar.Ancak sonraki denemelerinde de aynı şeyi yaşayınca sorun olduğunu anlamışlar ve kadın doğum uzmanına gitmişler.Orada muayene olmakta çok zorlanmış fiziksel bir sorun olmadığı cinsel ilişkiye engel bi durum olmadığı söylenmiş.Ve yıllar bu şekilde geçmiş 3 yıl içinde ki cinsel ilişkiyi deneme sayıları oldukça az. Hem kadında hem adamda cinsel isteksizlik başlamış.
Bir önceki yazımızda online vajinismus tedavisi ve vajinismus tedavi yöntemlerini inceledik.
Kaynak:(www.onlineterapiler.com) Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısmi alıntılar yapılabilir ve devamı için makale lingi eklenebilir, ancak link kaynağı gösterilmeden veya yazarının izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.