Çocuklarda iki kritik yaş dönemi
Çocuklar bebeklikten ergenlik yıllarına kadar fiziksel ve psikolojik olarak çok hızlı bir değişim gösterirler. Bazen anne babalar bu hızlı değişime ayak uyduramadıkları için paniğe kapılır ve çocuklarında acaba bir sorunmu var diye düşünmekten kendilerini alıkoyamazlar.
Çocuklarda 3 yaş ve ergenlik dönemi
Özellikle çocukların iki kritik dönemi olan “üç yaş” ve “ergenlik” başlangıcı fırtınalı ve stresli geçer.
Çocuk 2,5-3 yaşlarına geldiğinde artık her şeye hayır demeye ve isyan etmeye başlar. Bu dönemde çocukta aşırı hareketlilik ön plandadır. Etrafı araştırır ve etrafı tanımaya çalışır. Aynı zamanda da inatçıdır. Tuvalet eğitiminin de başlayacağı bu dönemde tuvalet nedeniyle özellikle anne ile sorunlar yaşanabilir.
Çocuklarda hırçınlık
Çocuğun bu dönemdeki hırçınlığı anne baba tarafından bireyselleşme ve kişiliğini tamamlama çabası olarak görülmeli, bu dönemin geçici olduğu unutulmamalıdır. Anne babalar bu dönemde sabırlı olmalı, çocukla zıtlaşmamalıdır. Çocuğa yapılacak aşırı baskılar onun içe kapanmasına ve silik bir kişilik geliştirmesine ya da tam tersine aşırı agresif bir kişilik geliştirmesine neden olabilir.
Ergenlik sorunları
Çocuğun gelişimindeki diğer bir kritik dönemde ergenliğin başlangıcıdır. Bu dönemde tıpkı 3 yaş dönemini anımsatacak şekilde ergenin bağımsızlık mücadeleleriyle fırtınalı ve stresli bir dönemi başlatır. Ergen bu dönemde kendi kurallarını kendi koymak ve anne babasının kendisine karışmamasını ister.
Birey olma çabası bu dönemde de yoğun şekilde hissedilir. Ergen için bu dönemde fiziksel olarak başkaları tarafından nasıl algılandığı çok önemlidir. Ergen bir nevi kendini podyumda gibi hisseder. Saç modeli değişir, sürekli ayna başındadır, suratında çıkan bir sivilce kabusa dönüşebilir.
Ergenlik döneminde çocuk kendisi için model arayışı içindedir, ünlüleri örnek alır ve onlar gibi olma hayali içinde yaşayabilir. Bu dönemde anne baba yerine arkadaş gurubunun önemi daha fazla artar. Eğer anne baba bu zamana kadar çocukla aralarında iyi bir bağ kuramadıysa ve iyi bir eğitim veremediyse süreç çok sancılı geçer.
Ergenin içinde bulunduğu arkadaş gurubu iyi değilse başları sık sık derde girebilir. Suça bulaşma, evden kaçma ve madde kötüye kullanımı gibi sorunlar da bu dönemlerde sık yaşanır.
Anne baba nasıl yaklaşmalı, nasıl davranmalı
Anne baba bu dönemde çocuğa değerli olduğunu ve onun görüşlerine önem verdiklerini hissettirmeli, yaşanan sorunların ergenlik belirtileri olduğunu ve iyi bir yaklaşımla bu süreci daha kolay atlatabileceklerini bilmelidirler.
Ergenlik döneminde anne babanın vereceği nasihatler çocuğa sıkıcı geleceği için bir psikologdan destek alınmalıdır. Tarafsız 3. kişi olarak sürece dahil olan psikolog sorunların çözümünde önemli kolaylıklar sağlayarak anne babanın yükünü hafifletecektir.